Gosegarri erotiko gisa
2008/10/15 Utzi iruzkina
Josune Muñoz
Gaurko sarrera hau gosegarri bat baino ez da, aperitifa. Oraindik lanean ari gara XX. mendean zehar euskal emakumeok sortu dugun poesia erotikoa bilatzen, batzen, miatzen, aztertzen… 2009ko otsailan plazaratuko den antologia sortzeko enkarguan.
Irakurri dugu, bai, irakurri, 60 liburu baino gehiago, eta ezagutu dugu, bai, ezagutu, 50 sortzaile baino gehiago: mila poema, hamaika irudi poetiko, makina bat proposamen estetiko, gaur arte batera argitara eman ez direnak. Prestatzen ari garen antologia honen harrituko gaituzten datuak aurrera ekarri nahi dizkizuegu: bitxikeriak, anekdotikoak, galdera batzuri erantzuna ekartzen dietenak, alegia noiz, non eta nork erabili, agerrarazi zuen euskal literaturan KLITORI hitza estreinakoz? Zenbatetan irakurri, aurkitu dugu ORGASMO hitza? Ugariak dira poema erotiko LESBIANOAK? Idazle, emakume hauek zelan esaten, adierazten dute erdarako “Correrse”ekintza gozagarria? euskal emakumeok MASTURBATZEN gara? NINFOMANIK al dago?
Funtsezko galderei ere ihardetsi nahi diegu, eta morboaz gain zeuen jakin grinari dastatzeko, gozatzeko, asetzeko datuak, gogoetak eta, oinarrizkoena, poemak ekarriko dizkiogu Durangoko azokako haizeak jo eta gutxira. Saiatuko gara euskal emakumeok sortu dugun poesia erotikoaren korpus sakona eskaintzen, eta honen bitartez gure poesia erotikoaren kronologia, historia, ezaugarriak, itzalak, hutsuneak eta abarrak eta hostoak eta niniak ekartzen.
Dena dela, Igande honetan, urriak 19, Martiniaren aurretik, gosegarri gisa, ordu batean Bilboko Arenalean, POESIA ASTEAn zehar garatuko diren ekitaldien artean, POESIA EROTIKOAREN IRAKURKETA entzuteko parada izango duzue. Hegoamerikako eta Euskal Herriko poesia erotikoa irakurtzen egongo gara Ekuadorreko Soledad Jácome , Kubako Tadeo Tapanes, Edorta Jimenez eta laurok.
Irakurriko den guztia ez dugu hona ekarriko, bai, ostera, euskal emakumeen poema erotikoak. Egileen jaiotze urtearen arabera, kronologikoki antolatu ditugu.
On egin, baina gogoratu gosegarri bat baino ez dela, beraz, gorde gosea otsailerako.
AMAIA LASA (1947)
Bere bildumatik Geroaren aurpegia EHU. 2000.
Poemak 70 eta 80 hamarkadetan argitaratu ziren.
EGUN BATEAN MARI SORGINARI
Suzko emetasuna piztu zitzaion
Bero beroa,
Oso indartsua.
Haurtzaroan gauza gaizto bat bezala
Erabili zuen:
Haiek zikina zela zioten
Eta betiko lotarazi zuen,
Zenik ere ez jakiteko.
Mari Sorginaren emetasunak
Urte luzeak lozorroan zeramazkien,
Gorputzak mugimendu gabeko aire triste bat dantzatzen zuen
Hoztasun urdinean.
Gau batean jolas batean sartu zen,
Eta aho batek bere gorputza laztandu zuen,
Iluntasunaren itzalean.
Mari Sorginaren emetasuna lozorroan zegoen,
Esnatzera doa:
Beltza gorri bihurtu zen,
Eta jolaseko jostailuak,
Ez ziren aurrerantzean zikinak izan. (61. G.A.)
OTOIKA
Oihuka, sexuarekin
Sexuaren ahotsa isiltzeko,
Uneak igaro ziren,
Saxoa isildu zen,
Eta sexua oihuka hasi zen,
Eta oraindik ez da sexua isildu. (G.A. 63)
ATZO, BI
Gizona eta andrea
Biek, maitasunaren indarrez
Gorputzak elkartzen,
Amodiozko dantzan,
Burruka dantzan,
Grina guztiaren asetasunean,
Orduak igaro ziren,
Gutiziak asetu ziren,
Eta amdiozko besarkadak
Pixkanaka, lasaituz joan ziren (GA, 89)
ITXARO BORDA (1959)
Krokodril bat daukat bihotzaren ordez Susa. 1986
Milia Lastur revisited…
I
Hilhotzen karrasiak josirik ahoan
nola aurkituko dun hire sokorria?
maiteko haut Milia ez hadila joan
hator edan dezagun ardao gorria…
baratz aberatsetan ebatsi sagarrak
gordeko ditinagu bide bazterretan.
ahantz oiti Milia sarraski zaharrak
eta suaren kantak bide hats erretan.
belar bustiek egin maitasun ohantzan
etzanen gaitun gero biak bihotza
gauero zazpi itzal ilusteko dantzan.
non dago harria? non dago lur hotza?
eresi hark ziona jartzeko zalantzan
maiteko haut Milia ez hadila lotsa… (71.or)
Noiztenka Maiatz. 2007
MILIA LASTUR ON THE ROAD
II
Hire larru izerdiz hantua
milikatuko deat
lur azala euriz
itotzeraino
negarrez hasiko haiz
maite naukala
erranen didak
belarrira.
isilik egongo nauk
beste nehork maitatu ez
neuen bezala
laztanduko nauk
gero… (90.o.)
III
zure sahetsean
ibiltzen naizenean
hatsa luzatzen zait.
ezpainak lotzeko
eskuak tinkatzeko
zangoak korapilatzeko
azken batean
gorputzak josteko
gutizi hurbila daukat.
zure sahetsean
hiltzen naizenean
hatsa laburtzen zait.
ezpainak zauritzeko
eskuak larrutzeko
zangoak hausteko
azken batean
gorputzak errausteko
gutizi urruna daukat.
zure sahetsean
ibiltzen eta hiltzen
naizen bitartean
bizi nahi dut bizi…
MEDEAREN IRATZARTZEA
VIII.
Elektrari gustatzen zaio
ohe zinpurtuaren hedaduran
Medea lo ikustea,
Eleka entzutea,
haren isiltasun misteriotsuen
zulatzen saiatzea
eta gauez orditzen denean
begiz segitzea,
noraino joan daitekeen
galdezka.
besarkatzea.
ferekatzea eta artizarrak
azken distira irenstean,
Medearen aldamenean
Luzatzea.
Maitasunarekiko beldurrik
ez dauka gehiago,
Delostik datorren herioaren
untzia ez da ageri
eta Medearen saihetsean
zahartzen dela
itxuratzen du,
nor-nori-nork aditzaren
harilka dakarren
balizko jabetasunaz
axolatu gabe. (91. or.)
TERE IRASTORZA(1961) –
Osinberdeko khantoreak Pamiela. 1986
NEGUA bazetorren
Jantzi dinat ohea,
Badakin
Hobe dun beti ere manta ona
Amante txarra baino.
(50.orr)
Derrotaren fabulak Pamiela. 1986
ORATUKO zaitut
Galtzetorratzek zure gorputz poroak
Behatzek jertse haria bezala
Oratuko zaitut.
(37.orr)
ZILBOR gainean behar nituen bere ileak
Gauak elerik ele aletu
Eta behatzak diti gorrietan
Noiza
Goizatzen sentitzen.
(40.orr)
MIREN AGUR MEABE (1952)
Azalaren kodea Susa. 2000
MEMORIA EZ GALTZEKO OHARRAK- 3
Euria ai zuen nire klitori gainean.
Tximistak lir-lar zetozkizun paparrera:
Odoletan zeundela ziriduen.
Baina itzalak ziren,
Azalaren lautadara etzatera etorriak.
Zure sexuak kearen usaina zuen,
Nabarra eta zaharra.
Aldaz, ni urdina omen nintzen
Eta oxigenoa lapuru zenidan
Neure zulo arrosetatik.
Zure hatz marroiak nire baginan,
Udagoieneko adar zurrunak.
Paperezko zapia atera zeneuen, eta ez dakit nondik,
Eta autoaren lehiatilatik bota zenuen,
Umel eta zimur.
Bularrak lehertu gura nituen.
Euria ari zuen nire klitori gainean. (14. Or.)
ANTSIEN OHARRAK-3
Bular-mahatsak bustirik dauzkat.
Zeuk milikatu dizkidazu, kiribilka, kurubilka.
Nire bular-sagarrek ernamuinak dirudite:
Erronka egiten diote aireari apurtu baino lehen.
Hozkaturik ditut bular-gereziak:
Urrezko sustrai bet errotu dideazu sabelean. (19. Or.)
Amoniako-zaporea dastatu nahi ez eta
Ahoa erretiratzen dut zure sabelpeko itsasgoratik.
Eldarnioaren zurrunbiloan uzten zaitut,
Nire gorputzaren ohol blaituei lotuta.
Laster, olatu bi hasiko dira nahas-mahasean korrika:
Batak zure izena dakar apar gainean;
Besteak neurea, apar azpian. (61.or.)
SONIA GONZALEZ (1977)
Sagarroiak
Felipe Arrese Beitia Saria 2001 Euskaltzaindia, 2002
DESIRA PLAZER
Helduko da eguna
Desirak endregatzeari utzi eta
Elkarren begietatik zintzilik
Mundu ziztrin hau ahazteko bidaian abiatuko garena
Egun horretan
Ezpainak ikutuko dizkidazu
Bero daudela ziurtatzeko,
zureetan pausatuko duten musua ere
bero izan dadin.
Eskua zamatik behera irristatuko didazu,
kamiseta peko bular handigura
harrotzen somatzen dudan bitartean,
ez dakizu zenbat denbora
itxaron dionzure ezinegona…
gonapetik, mendietan gora
zure ferekaren irrikaz
samurtzen den haragirantzz,
hotzikara bat,
hatzamar ausart batek
bidea egingo du,
izerdi tanta bat,
gerrikoa askatu,
feromonek 200km orduko abiaduran
odoletik bueltaka
poroetatik ihes egingo dute,
hasperen bat,
izkutuen gordetako lizunak oro
isuri egingo dira
nireak zugan
zureak nigan
auskalo norenak nogan
baina estu
arnas estua
eta ohiuak
eta arnas ere estuagoa
eta azken grina uholdea
eta oihurik garrasiena
eta desira plazerbihurtuko da (54-55. or.)
DIPSOMANIA
Botilaren bihurguneak maiteago nituela
Aurpegiratu zidan,
berarenak baino maiteago,
eta, antza, egia zen.
PADDY REKALDE
Bere hitzen txanpan indarra
Bere musuen ardo gorria
Bere izerdiaren garagardo mikatza
Bere malkoen ginebra hutsa
Bere hankartartearen ron zuria (56. or.)
UTZIDAZU AGINTZEN
Utzidazu agintzen,
jar zaitez nire menpe,
laga zaitez nire ordenuetara,
utzidazu mendez emakumeoi ostutako boetrea
ohean behintzak berreskuratzen. (58. 0r.)
Poemak Amniotikoak
Irun Hiriko kutxa literatur saria 2005 Kutxa 2006
NORBERA HARRO SENTITZEKO MANERAK
Guztatzen zait ohera
Zakila harroturik hurbiltzan denean.
Badakidalako
Erekzio horren arrazoia
Ni neu naizela.
Eta ez dago berbaz ezer esan beharrik.
Dena dago
a-r-g-i